Syeikh Muhammad bin Sholeh Al ‘Utsaimin adalah pakar fiqih di abad ini.
Nasab dan Kelahiran
Nama beliau adalah Abu ‘Abdillah Muhammad bin Sholeh bin ‘Utsaimin, dari Al Wuhabah, dari Bani Tamim.
Syeikh Al ‘Utsaimin –rahimahullah Ta’ala- dilahirkan di ‘Unaizah (salah satu daerah di Qasim) pada 27 Ramadhan 1347 H. Beliau lahir di tengah-tengah keluarga yang bagus dalam agama dan selalu istiqomah. Beliau hanya memiliki seorang istri dan memiliki delapan anak (lima laki-laki dan tiga perempuan).
Menuntut Ilmu dan Guru-guru Beliau
Syeikh rahimahullah betul-betul telah mengikuti petunjuk salafush sholeh dalam menuntut ilmu. Awalnya beliau memulai dengan menghafalkan Al Qur’an Al Karim di kala masih kecil. Beliau menghafalkannya kepada kakek dari ibunya yaitu Syeikh ‘Abdurrahman bin Sulaiman Ali Daamigh rahimahullah. Kemudian beliau belajar dengan Syeikh -Al ‘Allamah Ahli Tafsir – ‘Abdurrahman bin Nashir As Sa’di rahimahullah, yang dianggap sebagai guru pertama beliau. Beliau mempelajari tauhid, tafsir, hadits dan fiqih. Beliau banyak mengambil faedah-faedah ilmu melalui pelajaran Syeikh As Sa’di selama kurang lebih sebelas tahun. Syeikh Ibnu Utsaimin adalah di antara murid Syeikh As Sa’di yang paling menonjol. Di tengah-tengah Syeikh Ibnu Utsaimin mempelajari masalah syair di Riyadh, beliau sempat belajar Kitab Shahih Al Bukhari pada Syeikh ‘Abdul ‘Aziz bin Baz rahimahullah. Beliau juga belajar beberapa risalah Syeikhul Islam Ibnu Taimiyah rahimahullah Ta’ala dan beberapa kitab fiqih. Syeikh Ibnu Utsaimin tidaklah melakukan perjalanan dalam menuntut ilmu selain pada kota Riyadh saja hingga dibukalah beberapa Ma’had ‘Ilmiyah pada tahun 1372 H, lalu beliau pun mengikutinya.
Tatkala Syeikh ‘Abdurrahman As Sa’di rahimahullah Ta’ala meninggal dunia, Syeikh Ibnu ‘Utsaimin diangkat menjadi Imam Masjid Al Jaami’ Al Kabir di ‘Unaizah. Beliau pun mengajar di Perpustakaan Nasional ‘Unaizah, sambil mengajar di Ma’had Al ‘Ilmi. Beliau pun berpindah mengajar di Fakultas Syari’ah dan Ushulid diin, cabang Universitas Al Imam Muhammad bin Su’ud Al Islamiyah di Qoshim.
Syeikh Ibnu Utsaimin pernah menjabat sebagai anggota Hai’ah Kibaril ‘Ulama di Kerajaan Saudi Arabia hingga Allah mewafatkan beliau.
Di antara guru-guru beliau juga adalah Syeikh Muhammad Al Amin bin Al Mukhtar Asy Syinqithiy, Syeikh Ali bin Muhammad Ash Sholihiy, dan Syeikh Muhammad bin ‘Abdul ‘Aziz Al Mathuu’.
Murid-murid Beliau
Syeikh Ibnu ‘Utsaimin sangta memiliki perhatian dengan murid-murid beliau. Beliau memiliki banyak murid dari seluruh penjuru dunia karena beliau terkenal luas dalam ilmu dan perhatian dalam mengajar. Beliau sangat menaruh perhatian pada murid-muridnya sampai-sampai beliau menganggap mereka semua seperti anak sendiri. Di antara bentuk perhatian beliau kepada mereka adalah beliau memberikan tempat tinggal, biaya hidup, perpustakaan yang penuh banyak kitab dan manuskrip-manuskrip (perpustakaan nasional).
Syeikh Al Utsaimin sering menasehati murid-muridnya untuk menaati penguasa selama itu dalam hal menaati Allah, beliau mendorong untuk mencintai mereka dan mendoakan penguasa agar dapat berhukum dan menegakkan syari’at Islam, juga agar dapat memerintahkan pada yang ma’ruf dan mencegah dari yang mungkar.
Akhlaq Beliau
Beliau nampak sebagai seorang yang berilmu dan juga ahli ibadah. Beliau pun berakhlaq sebagaimana akhlaq Nabi shallallahu ‘alaihi wa sallam, di mana akhlaq beliau shallallahu ‘alaihi wa sallam adalah Al Qur’an. Beliau rahimahullah terkenal sebagai orang yang sangat lembut, pemurah, tenang dan berwibawa. Jika orang-orang berkumpul di sekitar beliau di mana saja beliau ditemui, pasti orang-orang akan segera mengajukan berbagai pertanyaan, mengajukan permohonan dan syafa’at (meminta beliau sebagai perantara pada orang lain agar hajat mereka dipenuhi). Beliau selalu mendengarkan setiap permintaan orang-orang tadi, beliau pun memberikan harapan dan memberikan perhatian dalam masalah ini. Beliau pun selalu melatih dirinya untuk menahan amarah mengikuti teladan Nabi shallallahu ‘alaihi wa sallam.
Pendapat ‘Ilmiyyah Beliau
Syeikh Ibnu ‘Utsaimin adalah orang yang selalu mengikuti dalil. Hal ini Nampak begitu jelas tatkala beliau memberikan penjelasan (syarh) terhadap kitab Zaadul Mustaqni’. Walaupun memang beliau banyak menguatkan pendapa-pendapat Syeikhul Islam Ibnu Taimiyah dan muridnya (Ibnul Qayyim) rahimahumallah, namun terkadang beliau juga menyelisihi pendapat mereka karena alasan mengikuti dalil. Sikap beliau ini sama dengan perkataan yang telah masyhur: Istadilla qobla an ta’taqida, wa laa ta’taqid tsumma tastasdillu fatadhillu (Carilah dalil terlebih dahulu sebelum engkau meyakini sesuatu. Janganlah engkau meyakini sesuatu dulu kemudian mencari. Jika seperti ini tentu engkau akan menemui kesesatan).
Cara Mengajar Beliau
Syeikh begitu banyak menghafalkan berbagai matan (kitab kecil). Beliau pun sangat mendorong murid-muridnya untuk menghafalkannya dalam setiap pelajaran. Beliau rahimahullah begitu mencurahkan perhatiannya tatkala memberikan penjelasan dan meneliti suatu permasalahan. Beliau pun sering memberikan penjelasan manakah pendapat terkuat dari pendapat para ulama yang ada, dan beliau memilih pendapat tersebut terlepas dari dorongan hawa nafsu. Selain itu, beliau pun sering menjadi pendengar setia terhadap apa yang disampaikan oleh muridnya atau orang lain. Di samping itu, beliau pun sering memberikan sanggahan. Di tengah-tengah beliau menjelaskan sesuatu, beliau pun sering mengajukan pertanyaan dengan tujuan untuk memberikan kepahaman. Kemudian setelah itu, beliau pun memberikan jawaban dari pertanyaan yang dia ajukan kepada murid-muridnya.
Penghargaan Internasional dari Raja Faishol
Sebuah yayasan yang biasa memberikan penghargaan internasional dari Raja Faishol, pada tahun 1414 H memberikan penghargaan kepada Syeikh Muhammad bin Sholeh Al ‘Utsaimin atas pengabdian beliau yang begitu besar bagi kaum muslimin.
Sakit di Akhir Hayat Beliau
Di akhir hayat, Syeikh rahimahullah menderita penyakit kanker. Beliau pun didesak oleh penguasa untuk berobat di luar negeri yaitu di Amerika Serikat. Dan di sana ketika beliau diobati, beliau pun diminta untuk mencukur rambut kepalanya. Kemudian Syaikh bertanya, “Apakah jenggotku juga ingin dipotong?” Para dokter mengatakan, “Iya.” Beliau pun menjawab, “Aku tidak suka jika harus bertemu Rabbku dalam keadaan tidak berjenggot.”
Lalu Syeikh pun kembali ke Saudi Arabia, lalu beliau dirawat di rumah sakit Raja Faishol. Kemudian beliau keluar dari rumah sakit dan beliau pun kembali mengajar pada 9 Ramadhan di Masjidil Harom. Namun ketika itu, beliau hanya menggunakan pengeras suara dari sebuah ruangan khusus. Beliau pun masih sempat menjawab beberapa pertanyaan, namun beliau enggan untuk dibesuk. Lalu beliau meninggalkan rumah sakit dan kondisi beliau kembali membaik. Namun keadaan beliau beberapa saat kemudian kembali memburuk sehingga beliau pun meninggal dunia.
Wafat Beliau
Beliau meninggal dunia pada jam enam waktu Maghrib pada hari Rabu, 15/10/1421 H. Umur beliau ketika itu adalah 74 tahun, 18 hari.
Semoga Allah selalu merahmati dan memberikan kehidupan terbaik bagi beliau.
Sumber Rujukan: Syarh ‘Aqidah Ahlus Sunnah wal Jama’ah, Syeikh Muhammad bin Sholeh Al Utsaimin, Tahqiq: Ahmad bin Sya’ban bin Ahmad, Maktabah Ash Shofaa.
Catatan: Sebelumnya kami memberi judul artikel ini “Seorang Faqih yang Enggan Memangkas Jenggotnya”. Namun sebagaimana kami dengar dari guru kami Ustadz Aris Munandar bahwa kisah Syaikh Ibnu Utsaimin yang enggan memangkas jenggotnya adalah kisah yang lama sebagaimana dikabarkan oleh murid-murid Syaikh sendiri. Jadi, judul artikel ini kami ganti dengan judul baru.
***
Penyusun: Muhammad Abduh Tuasikal
Artikel https://rumaysho.com
Rajab 1430 H